Watertoren
Deze beeldbepalende toren is in 1957 ontworpen door Jhr. Ir. A.P. Wesselman uit Helmond. N.V. Nederlandse Aannemingsmaatschappij, voorheen F. Boersma te Den Haag, kreeg opdracht om twee nagenoeg gelijke torens te bouwen. Ook St. Jabuursters konden hier aan meewerken. In Nes/Akkrum staat precies zo’n toren.
Aan de bovenkant van de ongeveer 41 meter hoge toren bevindt zich een betonnen waterreservoir met een inhoud van 515 m3.
Watertorens zijn gemaakt voor de opslag van water en om de waterdruk te regelen. Daarnaast kon een plotselinge drukverhoging in de waterleiding (waterslag) opgevangen worden door de dempende werking van het waterreservoir in de toren.
In 1978 werd er een negenentwintig kilometer lange waterleiding gelegd, waarvan zeventien kilometer door de Waddenzee, van St. Jacobiparochie naar Lies op Terschelling. Hierdoor kon een piek in het watergebruik aldaar, vooral tijdens de zomerperiode, worden opgevangen.
Door de ontwikkeling van moderne technieken wordt de functie van een watertoren steeds vaker overbodig en worden steeds meer torens uit gebruik genomen. Zo ook die van St. Jacobiparochie door een nieuw pompstation in Franeker.
Een aantal jaren bleef de watertoren ongebruikt staan. Moest hij worden afgebroken of kwam er een tweede leven voor de toren? In februari 2021 kwam te watertoren te koop. Plaatselijk Belang werd gebeld door belangstellenden. De Gemeente schreef een prijsvraag uit in het kader van de “Erfgoed Deal Waddenkust Kleigoedroute”.
Tot groot genoegen van de St. Jabuursters en Plaatselijk belang werd de watertoren verkocht. De nieuwe eigenaar is de fam. Kolkman van Stal Hermes uit St. Jacobiparochie. De familie Kolkman heeft het plan gemaakt (samen met architect H. Hoff uit Minnertsga) om de Watertoren te verbouwen tot een B & B met vijf kamers, waarvan twee suites in het voormalige waterreservoir en drie in een nog te bouwen “zwevende” ring om de voet van de toren. Er komt ook een glazen lift in die o.a. naar het voor publiek toegankelijke dak gaat om vanaf daar te kunnen genieten van een spectaculair uitzicht.
Met de lift een “makkie”, maar voor de liefhebbers is er ook een mogelijkheid om de 137 treden te bedwingen. In het waterreservoir komen ramen. Op 40 meter hoogte en met muren van 60 centimeter dik, is dit nog een hele klus.
Zo kan er iets moois ontstaan voor ons dorp zodat het zegje “Hij kan niet zonder de watertoren” blijft bestaan.
Nog zeker te noemen is dat bij de bouw resten zijn gevonden van pre-historisch dier, een unicum op ’t Bildt. Zie het krantenbericht van zaterdag 30 maart 1957 waarin melding werd gemaakt dat de maandag daarop deskundigen naar St. Jacob zouden komen. De maandag daarop….jaja…meer zeggen we niet.
Gegevens Watertoren
Gebouwd in 1957
Architect: A.P. Wesselman
Hoogte 41,14 meter
Waterreservoir 515 m3
Aantal treden: 137
