Friesche Plantaardappel Exporthandel N.V. v/h Dijkstra en Gebr. Miedema
De aardappelexport was van buitengewoon grote betekenis voor het Bildt en Friesland. Ondanks de crisis van de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw voerden verschillende firma’s in St. Jacobiparochie belangrijke hoeveelheden aardappelen uit.
Wij noemen hier een aantal bedrijven in St. Jacobiparochie die zich daar mee bezig hielden.
G. Steensma: de aardappelhandel G. Steensma te St.-Jacobiparochie was een bedrijf, dat zich gespecialiseerd had op het gebied van aardappel-selectie. Deze zaak exporteerde de beste soorten plantaardappelen naar het buitenland, in hoofdzaak naar België en Frankrijk. De sorteer-inrichting van Steensma's bedrijf was van de modernste machine voorzien, waarmee per dag 10 wagons plantaardappelen gereed gemaakt konden worden
A.N. Miedema: deze firma was gespecialiseerd in de handel in Plant- en Consumptieaardappelen.
D.P. de Groot: ook zij hadden als specialiteit de Friesche plantaardappelen.
D. T. Dijkstra: door deze firma werden speciale aardappelsorteermachines in de handel gebracht, welke voor aardappelbedrijven haar waarde hadden.
De Friesche Plantaardappel-Exporthandel N.V. te St. -Jacobiparochie was één van de grootste, zo niet de grootste, particuliere exporteurs van het land. Zij beschikte over een vorstvrije aardappelloods van 2600 m2. Over geheel Europa en daarbuiten werden de poot- en consumptieaardappelen verzonden.
Pieter Dirks Dijkstra exporteerde de eerste aardappelen in 1908. In 1910 ging hij samenwerken met de gebroeders J.G. en B.G. Miedema en de handel werd gedreven onder de naam “Dijkstra & Gebr. Miedema”. In 1932 werd De Friesche Plantaardappel-Exporthandel N.V opgericht, ter voortzetting van de firma.
Dit bedrijf heeft veel moeite gedaan voor het vinden van een afzetgebieden in het buitenland en zij hebben op dat gebied veel pionierswerk verricht. Het bedrijf omvatte de export van poot- en consumptieaardappelen; de poters waren wel het belangrijkste artikel. De eerste zendingen Friesche poters, die naar België, Frankrijk, Italië en Algiers plaats vonden, werden door de Exporthandel N.V. te St. -Jacobiparochie verzorgd, hetgeen bewijst dat dit bedrijf eerst relaties met afnemers in genoemde landen had aangeknoopt. De eerstgenoemde drie landen, met inbegrip van Duitsland, waren de grootste afnemers van dit bedrijf. Het bedrijf bezat een centrale sorteer-inrichting. Verder beschikte het bedrijf over een eigen spooremplacement waardoor het in staat was de wagons in het magazijn te laden.
In 1959 overleed de heer P.D. Dijkstra, directielid van de “Friesche Plantaardappel Exporthandel N.V.” te St. Jacobiparochie. De vakbladen spraken met veel waardering en groot respect over zijn werkkracht, het doorzicht en de initiatieven.
In 1954 had dhr. Dijkstra op verzoek van de redactie van de “Nederlandse Federatie voor de Handel in Pootaardappelen” te Den Haag een uitvoerig artikel geschreven over zijn ervaringen betreffende de afzet van plant- en consumptieaardappelen. Helaas is hij niet meer toegekomen om de laatste episode te beschrijven. Dat is erg jammer, maar dit artikel was van bijzonder belang en de redactie van benoemd maandblad was erg ingenomen met deze belangrijke en interessante memoires.
Het volledige artikel is in een 13-delige serie, met als titel “47 jaar aardappelexport”, in de Bildtse Post geplaatst. Bij ieder hoofdstuk een introductie en aanvullingen van wijlen Hotse Sytses Buwalda.
In het artikel wordt de periode van Dijkstra (1907-1954) beschreven.
Nadat de heer Dijkstra is overleden is het bedrijf doorgegaan. Daar kwam in 1968 een einde aan. “Friesche Plant” stopte plotseling de betalingen. Het bedrijf had hoge schulden, vooral bij de Drentse boeren. Oorzaak zou zijn geweest de sterk dalende aardappelprijzen. Het bedrijf werd surséance van betaling verleend. De schulden waren opgelopen tot 2,5 miljoen gulden. In augustus 1968 werd de crediteurenvergadering inzake het faillissement gehouden. De uitkering aan de crediteuren was vastgesteld op 6 % van de vordering, eventueel nog te verhogen met 4 %. Inmiddels was de loods met bijbehorend woonhuis verkocht. De loods heeft f 100.000, -- opgebracht, het woonhuis f 50.000, --
En daarmee is er een einde gekomen aan de geschiedenis van Dijkstra & Gebr. Miedema en de Friesche Plant Exporthandel N.V.
Onder de knop “Documenten” vindt u het volledige artikel uit de Bildtse Post, en ook de krantenartikelen. Klik op het document om het te openen.
